1. Zijn eksters dieven?
2. Hebben eksters een negatieve invloed op de zangvogelpopulatie?
3. Wat zijn de vijanden van de ekster?
4. Zijn er niet teveel eksters?
5. Wat is het verschil tussen een mannetje en een vrouwtje ekster?
6. Hoeveel eieren legt een ekster?
7. Beginnen eksters meteen te broeden als het eerste ei is gelegd?
8. Na hoeveel dagen vliegen de jonge eksters uit?
9. Ik heb een jonge ekster gevonden, wat kan ik er mee doen?
10. Wat eten eksters?
11. Ik heb een bruine ekster gezien in Nederland, kan dat?
Staat jouw vraag er niet bij?
Stuur dan een mailtje via de Contactpagina
Eksters zijn nieuwsgierige vogels. Als ze blinkende voorwerpen vinden, zullen ze deze aan een onderzoek onderwerpen. Er is echter nog nooit wetenschappelijk vastgesteld dat ze blinkende voorwerpen of juwelen verzamelen en ze vervolgens mee naar hun nest nemen. Bij alle nestcontroles die tot nu toe zijn uitgevoerd, is nog nooit een blinkend voorwerp aangetroffen!
Niettemin zijn er bezoekers van mijn site die in eksternesten zilverpapier en zilverdraad van kerstversiering hebben gevonden (Marielle Winnubst-Benda), of zilverpapier en een theelepeltje (Gerard Ott).
Voor meer informatie: Voedsel
2. Hebben eksters een negatieve invloed op de zangvogelpopulatie?
In het broedseizoen willen ze nog wel eens eieren en jongen van andere zangvogels aan hun jongen voeren. Uit geen enkel wetenschappelijk onderzoek is echter gebleken, dat (zang-)vogelpopulaties achteruit zijn gegaan door eksterpredatie. Integendeel: uit onderzoek in Engeland is gebleken, dat het aantal jonge én volwassen zangvogels dat door rondstruinende katten wordt gegeten, vele malen groter is! En bij de ontwikkeling van het Lauwersmeer tot natuurgebied, was de toename van de zangvogelpopulatie procentueel zelfs groter dan de toename van de eksterpopulatie.
Voor meer informatie: Vijanden van de ekster en Voedsel
3. Wat zijn de vijanden van de ekster?
Eksters hebben vele vijanden! De belangrijkste natuurlijke vijanden zijn de Havik en de Sperwer die zowel volwassen als jonge vogels kunnen slaan. De Buizerd heeft het voornamelijk voorzien op jonge vogels omdat hij voor de volwassen exemplaren niet wendbaar genoeg is.
Vossen en (verwilderde) katten zijn eveneens een gevaar voor jonge eksters. Eekhoorns lusten, als ze de kans krijgen, graag een ekstereitje. Zwarte kraaien eten zowel de eieren als de jongen. Bovendien pikken ze graag eksternesten in.
Als gevolg van de vele misverstanden en vooroordelen die er over eksters bestaan is DE MENS eigenlijk wel de grootste vijand!
Voor meer informatie: Vijanden van de ekster
4. Zijn er niet teveel eksters?
Daar lijkt het wel eens op want je ziet ze tegenwoordig overal. Maar dat is slechts schijn! Eksters hebben zich uit veiligheidsoverwegingen veel meer naar dorpen en stedelijke omgevingen verplaatst. Daartegenover zijn ze in hun oorspronkelijke habitat echter afgenomen. Volgens de “Atlas van de Nederlandse broedvogels” (SOVON 2002) kwamen er in Nederland naar schatting ruim 51.000 (40.000 tot 60.000) broedparen voor. In 1979-1985 waren dat er nog 60.000 tot 120.000! Sinds 1990 is er sprake van een significante afname van <5% per jaar. De index is in 2006 al gedaald tot circa 75 (1990=100).
Voor meer informatie: Voorkomen
5. Wat is het verschil tussen een mannetje en een vrouwtje ekster?
Beide seksen zien er uiterlijk exact gelijk uit. Toch is er wel enig verschil: mannetjes zijn over het algemeen iets groter dan vrouwtjes, en dat scheelt toch al gauw gemiddeld 10%. Dit verschil komt tot uitdrukking in zowel lichaamsgewicht, vleugellengte, maximale staartlengte als snavellengte en -hoogte. Gezien de variatie die er ook binnen de seksen voorkomt, is het praktisch onmogelijk om alleen op uiterlijke kenmerken te bepalen of een ekster van het mannelijk of vrouwelijk geslacht is.
Voor meer informatie: Kenmerken
6. Hoeveel eieren legt een ekster?
De gemiddelde grootte van een eksterlegsel is 6 stuks maar kan variëren van 4 tot 8 stuks. Ook zijn er al nesten gevonden met 3 of 9 en zelfs 10 eieren. Bij een aantal onderzoeken in Groot Brittannië varieerde het eerste legsel tussen gemiddeld 5,5 en 6,7 eieren.
Voor meer informatie: Voortplanting
7. Beginnen eksters meteen te broeden als het eerste ei is gelegd?
Ja, daarom zijn de jongen ook altijd van verschillende grootte. De gemiddelde broedduur van 18 dagen is gebaseerd op de periode tussen het leggen van het laatste ei en het uitkomen van het eerste jong. Maar aangezien het wijfje al begint te broeden als het eerste ei is gelegd, moet de feitelijke broedduur dus langer zijn. Onderzoek heeft uitgewezen dat tussen het leggen van het eerste ei en het uitkomen van het eerste jong een periode van 24 dagen zit.
Voor meer informatie: Voortplanting
8. Na hoeveel dagen vliegen de jonge eksters uit?
Na een broedduur van gemiddeld 18 dagen (nadat het laatste ei is gelegd) komen de jongen uit het ei. Dit uitkomen gebeurt verspreid over twee tot drie dagen. Zij blijven 22-24 dagen in het nest alvorens uit te vliegen.
Voor meer informatie: Voortplanting
9. Ik heb een jonge ekster gevonden, wat kan ik er mee doen?
Jonge eksters die net uitgevlogen zijn, worden nog een tijdlang gevoerd door hun ouders. Ze zien er weliswaar wat hulpeloos uit en kunnen nog niet zo goed vliegen, maar er wordt wél voor ze gezorgd. De ouders zullen doorgaans niet ver uit de buurt zijn. Gewoon laten zitten dus! (Eventueel kun je ze op een veilige(re) plaats neerzetten, bijvoorbeeld op een dak of in een struik.)
Als er wat met de ouders gebeurd is en het jong kan nog niet voor zichzelf zorgen, dan kun je het (eventueel met de dierenambulance) naar een wildopvang of vogelasiel brengen. Deze hebben een wettelijke ontheffing en voldoende expertise om dieren uit het wild te verzorgen en weer uit te zetten. Neem ze nooit mee naar huis, want dat is tegenwoordig wettelijk verboden!
Eksters (maar ook andere vogels) zouden door menselijke opvoeding te tam kunnen worden: ze worden minder of niet meer bang voor mensen (en huisdieren) wat gevaarlijk kan zijn in hun latere leven. Ze zouden voor andere mensen een "plaag" kunnen worden door deze op te zoeken terwijl die er misschien niet van gediend zijn of er zelfs bang voor zijn. Dieren die "overlast" geven worden doorgaans gedood en dat zou pas echt jammer zijn!
Eksters zijn alleseters. Zij komen voor in vele verschillende habitats en hebben, dus, een breed spectrum van mogelijke voedseltypes. Ze foerageren voornamelijk op de grond en eten ’s zomers vooral voedsel van dierlijke oorsprong, en dan vooral ongewervelde dieren (insecten e.d.). ’s Winters wordt dit aangevuld met plantaardige bestanddelen. Daarnaast zijn het ook aaseters.
Eksters hebben een reputatie als predator van eieren en jonge zangvogels en zij zouden een negatieve invloed hebben op de aantallen zangvogels. Onderzoek heeft echter uitgewezen dat deze maar een zeer klein bestanddeel van hun voedsel uitmaken en de zangvogelstand hieronder totaal niet te lijden heeft. (Zie ook vraag 2)
Voor meer informatie: Voedsel
11. Ik heb een bruine ekster gezien in Nederland, kan dat?
Ja dat kan zeker. Dit is een verschijnsel met de wetenschappelijke naam “Bruinmutatie”, één van de mogelijke melaninemutaties. Andere mogelijkheden zijn onder andere “ALBINISME”, “LEUCISME” en “MELANISME”. De zwarte kleur bij eksters is te danken aan het pigment eumelanine. Als dit pigment niet op de juiste wijze (zwakker) oxideert, kan het zwart niet volledig tot ontwikkeling komen en resulteert er een licht- tot donkerbruine kleur. Eksters (maar ook andere vogels) met deze kleurafwijking zijn nagenoeg altijd van het vrouwelijk geslacht.
Voor meer informatie en enkele afbeeldingen: Kleurmutaties